Luk 1 | NAS | STEP | Aung ee, pankaing, Teopilasiꞌ;

Luke 1

Jiisuuꞌ Naning-naumpoꞌ Taaꞌniꞌpoi Aꞌ Kansiꞌkoo Pouꞌnaꞌ

(1:1–4:13)

1 Aung ee, pankaing, Teopilasiꞌ; 2 Mmauꞌ nantoonge teing kapooꞌnanka niiꞌankoi nkoaruꞌning daariauꞌnung taaravaara teinge tutuntoma-ita dutai ooauꞌning-eta teing kara siraꞌnuka deempariko tee-koong minkunaa pareꞌaama naumaarimaing-eta; 3 Daariaako ooamiraiꞌnange ninge teeꞌ nariꞌ napoꞌ daꞌ Teopilasiꞌanko daarireromaꞌnaang piamoing, ioꞌ tutung kapooꞌnanka okoraꞌketa, tampaꞌ pukeansi kenkumpamira~; 4 Eeꞌpinaꞌ piamoma, dake tee kara tero nau-antarauꞌning toomosiarioꞌ tampaꞌ noruꞌera masikung-pinaꞌ tasiꞌpeeꞌnaang. Aung tee kara.

Jooni Minkinara Pontoꞌaravaing Uroꞌke Siraꞌparuꞌnaꞌ

5 Tenang teie dauraronge~ Eerotiꞌke Judiaꞌnavaro tarevukoꞌnang narung piristiꞌ otokoꞌ miring Sakaraiaꞌ, piristiꞌnanka-koo Abaisiaꞌ bakanavitu-koong. Teie baꞌaang Eeroni baꞌdompenkuri-koonani, miring Elisabetaꞌ. 6 Eeꞌnoko tering ookaring koontoꞌdaring Kumponing-koo dutakanooꞌke, ookara boto siompurekoꞌnaring Ovoring bakaang, tuumpi otoreaꞌ. 7 Teka tootoꞌ otoreaꞌnaring teni Elisabetaꞌ bisiira deemparako, eeꞌnoko tering ookaring aaꞌnaꞌ pankaring.

8 Niiꞌnaꞌmung biikaang batei dootuuꞌ tare-koong makotuioꞌ Sakaraiaꞌ bakanavitu ninka teke dootuuꞌnava pankava-koo piristiꞌnanka biikaang nko-nko nkoaakoꞌnung. 9 Eeꞌnoko teeꞌ piristiꞌnanka miruꞌaarikoꞌnaꞌkoong aarumo siompai, teinge Sakaraiaꞌ miruꞌauꞌnung pava dootuuꞌnava pankava-koo meekavaro-koo kuung tumparara boontunamparaaꞌnaang ii tampaꞌ nuuraaꞌ bereng-antavui. 10 Eeꞌnoko tenang tee kapooꞌ tampaꞌ nuuraaꞌ paroꞌkoong batei makotuioꞌ teie kuunge paroꞌuko nantoong karikaꞌ teing damaꞌdu-navaro-koo kunsiarikoꞌ. 11 Eeꞌnoko teie teeꞌ nkovuko Ovoring bakaning-koo narung koosinung~ tee-ankoi oroꞌparuꞌ batanang boonturoma-koo tampavine-aapei donkonui. 12 Eeꞌnoko Sakaraiaꞌke oovura tee domang puraanura avorouꞌ.

13 Teka teie koosinunge aaꞌpuuꞌ tee, “Aroreaukaꞌ Sakaraiaꞌ. Kumponinge dakaang kunsi tee taaravuuꞌnung. Daꞌaange Elisabetaꞌke tee dauring parareruuꞌnaang, eeꞌnoko dake tee miring Jooni ^{▼▼1:13Iiburu-nupoong biikaang kara-koo miring “Iokanan” tee “Kumponing piaaeevooniꞌ,” miruꞌari otong. Kirikiꞌnupoonge Ioanen tampaakoꞌ.} tampeaing. 14 Eeꞌnoko daꞌ tee doturarama doꞌderoꞌdeꞌdaravaing tee-koo, eeꞌnoko nantoong mmauꞌ dotuariainge pontoꞌarako. 15 Aiꞌ tee tee naning pankaing deemparavaing Ovoring-koo dutakanooꞌke. Uaini dovang teing nainai purintoꞌ potearioꞌ naivuaukaꞌnunge. Tanuaang Meekung narunge maantoꞌui otoaing keꞌde-koo otoko-ita. 16 Mmauꞌ Isireeli-nupoong teie tee Ovoring-koo napoꞌ bereꞌantavuriaing tee-koo biikaang Kumponing-koo. 17 Eeꞌnoko tee tee Ovoring-koo uroꞌkanooꞌke nantoong doorevurima nanuaing Eliasi-pinaꞌ bakaang aarumo eeꞌnoko iriꞌ nariꞌ kompui. Biumaraang domang biurukaaꞌaape bereꞌantavuriiꞌnaang eeꞌnoko teing taarapiikanuka koontoꞌnuka biikaang matau-koo. Teeꞌ nariꞌ nerivuri maamu-antavuriaing nantoong Ovoring poaing-koo.”

18 Eeꞌnoko Sakaraiaꞌke koosinung niaꞌuma aaꞌpuuꞌ, “Ninge arekeeꞌ tasiꞌpampeuꞌ tee masikung deekoꞌ? Aiꞌ ning tee pankara eeꞌnoko nnaang teni pankaaꞌke.”

19 Eeꞌnoko koosinunge makuꞌuma aaꞌpuuꞌ, “Ning tee Kepareliꞌ Kumponing-koo uroꞌkanooꞌke donkonansi oꞌnomaung. Teie eeꞌnarai ning daꞌanko botomuing daꞌ kara-koo tee aung doorenang tampara nauramaang. 20 Aung ee, ninge nauransinaꞌ masikaꞌ nkoaravaing batei makotuainang, teka daꞌaange dauring parareruuꞌnaang masikaꞌantavearuing-koo Kumponinge daꞌ enang-eta kaꞌduu-antaruioꞌ karearooꞌnaang bera aing nauransining tavoꞌaravainooꞌke basi.”

21 Eeꞌnoko nantoonge nempai otokoꞌnung Sakaraiaꞌ, paapaaꞌarima anaꞌarioꞌ dootuuꞌnava pankava-koo kuunge. 22 Eeꞌnoko tenang amakoari siarara teie teing kara-koo makotuaruuꞌnung, teka bireng narunge teeꞌ nariꞌ karavuriko teinge tasiꞌpaara aaꞌpauꞌ, “Kapooꞌke apaikovuioꞌ kara karoarui.” 23 Eeꞌnoko tenang bakaang nko-nko nkonang oparioꞌ bakanooꞌ osi duparuꞌ.

24 Tee-koo damaꞌdue baꞌaang Elisabetaꞌ tootoꞌ nkoaruꞌnung, eeꞌnoko kaara paꞌnokoꞌnaveraaꞌka-koo pava-koo kuung naroꞌke otokoꞌ teni, eeꞌ noruꞌuma: 25 Aung tee Ovoringe ning-koo nko-antavuing; piaamukotaaꞌ ning teeꞌ nkomuing maiaꞌ tontaꞌmemuuꞌnaang.

Koosinung~ Kepareliꞌke Jiisuuꞌ Pontoꞌaravaing Siraꞌpuuꞌnaꞌ

26 Eeꞌnoko tenang Elisabetaꞌ ~nau-taa kaara deemparako kempoꞌkuuꞌnooꞌketa tee koosinung Kepareliꞌ napoꞌ Kumponinge osi niiꞌnamono-koo botovuuꞌ Kaaleliꞌnavaro-koonooꞌ miring Nasaretiꞌnamono. 27 Nani manikuma neraiꞌnaꞌ kuukuma~anko botovuuꞌnung miring Meeriꞌanko. Aninooꞌ teni miruꞌniiꞌ naning-koo miring Josepaꞌ, Daurarong~ Deevitaꞌ baꞌdompenkuri-koong-koo. 28 Eeꞌnoko tee koosinung teni-anko bera aaꞌpuuꞌnung, “Ani ee, daꞌ bakei Kumponinge domange tampaꞌ noruꞌdui otomai. Ovoring tee daꞌ ninka otong. Manikuꞌkoo meuꞌka biraankenani daꞌ.”

29 Teeꞌ minkuvuioꞌ teni noruꞌ paapaaꞌarara avitoitoi noruꞌaruꞌnung aaꞌpuma, “Aung kara aremuriiꞌ teeꞌ minku?” 30 Eeꞌnoko koosinunge aaꞌpuuꞌ teni, “Ee Meeriꞌ, aroreaukaꞌnung, aiꞌ daꞌ teni domange tampaꞌ noruꞌ Kumponinge. 31 Daꞌkoo tootoꞌ poontoaraaꞌnaang~ keꞌde-koo, eeꞌnoko tee dauring donkaani paraveeꞌnaang, eeꞌnoko dake tee miring Jiisuuꞌ ^{▼▼1:31Iiburu-nupoong biikaang kara-koo tee miring “Iesua” tee “Kumponing niikaang Domang-anta” miruꞌari otong.} tampeaing. 32 Tee tee eeꞌnung pankaing deempari otoaing eeꞌnoko tee tee Ovoring Deto Basi Bauring tampaavaing. Eeꞌnoko Ovoring Kumponinge tee Daurarong deeng-antavuaing bakaaka Deevitaꞌ paari-antavui. 33 Eeꞌnoko teie Jeekopiꞌ bakanariong, teing Isireeli-nupoong tanatavuriaing ookutunung batei-koo, eeꞌnoko bakaang muuꞌ tee bakearavaukaꞌnung.”

34 Eeꞌnoko Meeriꞌke koosinung tanaꞌuma aaꞌpuuꞌ, “Tee aung kapooꞌ arekeeꞌ nkoaravaing teeꞌ ning kuukuma oꞌnoko?” 35 Eeꞌnoko teie koosinunge teni makuꞌuma aaꞌpuuꞌ, “Tee Tanuaang Meekung daꞌkoo poko eeꞌnoko tee purintoꞌ Ovoring Deto Basi bakaange dakaꞌduaing daꞌ. Teeꞌkoo tee eeꞌnung tootoꞌ pontoꞌaravaing meekung tampaavaing, tee Kumponing Bauring. 36 Ani ee, daꞌmaasie Elisabetaꞌke pankaaꞌke tootoꞌ poontoari~ otong. Emuꞌ tee kaara ~nau-taa deemparamang teni-koo bisiira tampaakoꞌnani-koo; 37 Aiꞌ Kumponinge tee kapooꞌ nkovuarupeuꞌnung otoaꞌ.”

38 Eeꞌnoko Meeriꞌke makuꞌuma aaꞌpuuꞌ, “Aung ee, ning masikaꞌ Ovoring bakanani botovotonaaꞌ. Makosi, teeꞌ minkueinaꞌ nkoaravaing ning-koo.” Eeꞌnoko tenang tenkenuuꞌ tee koosinung teni-ankoita.

Meeriꞌke Elisabetaꞌ Beeroꞌuuꞌnaꞌ

39 Teketaꞌ pankaroompuaruko Meeriꞌ daaꞌarara nanuuꞌnung iriꞌnarung iuꞌpoꞌnavoraꞌke deto bera Sakaraiaꞌ bakanooꞌ osi Judiaꞌnavaro-koonavuntuꞌkoo. 40 Eeꞌnoko Sakaraiaꞌ bakanavaꞌke tumparara Elisabetaꞌkoo tampara tampuuꞌ. 41 Eeꞌnoko tenang Elisabetaꞌke tee tampaꞌ tang Meeriꞌketa taaravuko tootoꞌ keꞌde-koo kuunge toꞌdinuuꞌ; 42 Eeꞌnoko Elisabetaꞌ Tanuaang Meekunge maantoꞌura duuruꞌkuma aaꞌnaꞌ karoma aaꞌpuuꞌ, “Biraankerarinani daꞌ eeꞌnani manikuꞌkoo dau basinaꞌ, eeꞌnoko napoꞌ tee tootoꞌ dakaang keꞌde-koo biraankearinge. 43 Oi bakaꞌe, ning piaaruꞌ arekeeꞌ noruꞌmei beeroꞌmei nkaang Ovoring baukoi? 44 Ani ee, tenang dake ning-koo tampaꞌ tampeko tee tootoꞌ ning-koo keꞌde-koo dotue toꞌding-antavuing. 45 Daꞌ teni biraankenani Kumponing bakaang kara dupearaaꞌnaang masikaꞌantaveinani!”

46 Eeꞌnoko Meeriꞌke makuꞌuma aaꞌpuuꞌ, 47 “Nkaang domange Ovoring pankaing-antavansi otong, eeꞌnoko nkaang tanuaang doturotuaramaung Kumponing-koo tee ning domaang mooꞌmuuꞌnung-koo, aiꞌ teie tee ning norunoruꞌmuing ning boonko tamung botovotonaaꞌ deemari oꞌnomai; 48 Bakei, emuꞌketa deto tee ning teni ookarai avatevarange doturotue biraankenani tammaamaaꞌnoainani teie Kumponing Purintoꞌpoꞌnunge kapooꞌ pankaing ning-koo nkovuing-koo; 49 Eeꞌnoko miring bakaang meekunge. 50 Teie tee piaavurimaung teing bakaang kara dimpaꞌkoo avoreaamaing. 51 Bakaang iirakuta bakaang birenge nkovuuꞌning-koo siraꞌparioꞌ oroꞌantavumaung, eeꞌnoko purarenkaꞌantavurikooꞌ teing baka daanganuka eeꞌnoko onou-koo pankainanka-pinaꞌ ooarimaing. 52 Teie tee dauraronanka iirakutananka kosiꞌurikooꞌ biikaning baꞌnavaꞌnaniꞌ dovang-eta, eeꞌnoko teing boong-koo noruꞌarimaing pankaing-antavurikooꞌ. 53 Teing peera-nupoong poo-antavurikooꞌ kapooꞌke tampenge eeꞌnoko kapooꞌ mmauꞌpoꞌnupoong tang torovurikooꞌ kapooꞌ avuriaꞌ. 54 Teie tee niiꞌ bakaning bautaranuka pakuvurikooꞌ, niiꞌ Isireeli-nupoong, tee piaa-etanung unaa-anta noruꞌui niikakatauro-koo maraka-antavuuꞌnung, aaꞌning-koo Eebaraamiꞌ eeꞌnoko baurukaaꞌ avatevarang-koo doompeto teeꞌ nariꞌ.”

56 Eeꞌnoko Meeriꞌ Elisabetaꞌ ninka nariꞌ otoretuꞌnung teke. Beekuri kaara-pinaꞌ otoreta toroaruꞌ bakanooꞌ osi-aape.

Jooni Minkinara Pontoꞌaruꞌnaꞌ

57 Emuꞌ tee batei makotuuꞌnung Elisabetaꞌke tootoꞌ para-koong eeꞌnoko tootoꞌ tenie donkaani paravuuꞌ. 58 Eeꞌnoko teni ninka nariꞌ otorokoꞌninge napoꞌ baꞌmarange taaravauꞌnung Ovoringe piaa pankaing teni-koo oroꞌantavuuꞌnaꞌ eeꞌnoko teing dotuariruꞌnung teni ninka. 59 Eeꞌnoko teketa ~beenang-taa doong tankinuko porouꞌnung tee tootoꞌ dopaꞌ napuꞌaavaꞌnaang; 60 Teka bauma Sakaraiaꞌ namirimpaavaꞌnaang tampaako baukoi aaꞌpuuꞌnung, “A, teeꞌ deeaꞌ, tee Jooni tang-koong.” 61 Eeꞌnoko teinge aaꞌpauꞌ teni, “Naning daꞌmaikoꞌ teeꞌ boku otoaꞌ.” 62 Eeꞌnoko teinge bauma birenge tamung niaꞌauꞌnung arekeeꞌ tampuainaꞌ tee bauring. 63 Eeꞌnoko teie bentang daari-koonaventoꞌ eentavuruꞌnung eeꞌnoko eeꞌ daarivuuꞌ, “Bakaang miring tee Jooni.” Eeꞌnoko ookara taꞌninauꞌ. 64 Eeꞌnoko tenauꞌka Kumponinge kara-koo tauraꞌpuioꞌ karouꞌ Kumponing biraankevuma. 65 Eeꞌnoko ookara beeꞌmarang asikovorouꞌ tee-koo eeꞌnoko tee aung kapooꞌ minkuaama nanauꞌnung avitoitoi iuꞌnairu-kooning-koo teka Judiaꞌnavaro-koo. 66 Eeꞌnoko Kumponinge teeꞌ oroꞌning taaꞌniꞌantananka Jooni pontoꞌaruꞌnooꞌke nkovuioꞌ ookarai tee aung taaravauꞌninge norunoruꞌaama aaꞌpaakoꞌnung, “Aung tootoꞌ aremuriiꞌ deemparavaing?”

Sakaraiaꞌke Nakaronara-pinaꞌ Kara Siraꞌpuuꞌnaꞌ

67 Aung kara tee Sakaraiaꞌke Kumponing daangampui minkuvuuꞌnung Jiisuuꞌ pontoꞌaravaing minkuvuma. Teie Tanuaang Meekunge maantoꞌura karantavuko~ aaꞌpuuꞌ, 68 “Biraankeampiaing tee Ovoring Kumponing niiꞌ Isireeli-nupoong niikaang, aiꞌ teie niiꞌ beeroꞌmurira enang narung daurarong deto iꞌampuuꞌnaang domamuriaing niiꞌ; 69 Eeꞌnoko teie niiꞌ bakaning nantoong boorimurira napoꞌ mooꞌmuriiꞌnaang daiꞌmariri oꞌnorimanooꞌketa. Tee eeꞌnara Kumponing bakaang muuꞌ tarenung, Deevitaꞌ, baꞌdompenkuri-koong pakumuriaing; 70 Teeꞌ Kumponinge uripoꞌketa minkuvukoꞌnaꞌ bakaning nakaronuka~ meekupoong karantavurima~. ^{▼▼1:70Ooveai 2 Samuelaꞌ 7:8-16.} 71 Kumponinge teeꞌ naumuruꞌnung eeꞌnarai dauraronge teꞌnemuriiꞌnaang niikaning kare-nupoong-etaꞌ, teing munteꞌmaarimaing biikaang bireng-eta. 72 Eeꞌnoko napoꞌ bakaang piaa-eta unaa-antamuriiꞌnaang maraka-antavuuꞌnaꞌ, tee kara meekung niikakatauro ninka naroong-antavuuꞌnung noruꞌui. 73 Tee aaꞌnouꞌnaare: niikaaka Eebaraamiꞌkoo tumpearama~ maraka-antavuuꞌ taaruꞌmuriiꞌnaang niikaning kare-nupoong biikaang bireng-eta, eeꞌnoko puring-antamuriiꞌnaang amorompiaꞌ tampaꞌ siompampimatoainaꞌ, meekaꞌmariri, koontoꞌnuka oꞌnori tee-ankoi, ookara doong domamariri oꞌnorianing-koo. 76 Eeꞌnoko daꞌ tootoꞌ tee Ovoring Deto Basi Bakaang Nakaronara tantaavaing, aiꞌ daꞌ tee urei nanima Ovoring-koo maamu-antaveaing bakaang taung. 77 Teing bakaning nantoong teie domampuriaing-koong kara nau-eriaing biikaang orakaꞌnko pankaruntoonge piaavuri tontaꞌantavuriaing nauerima; 78 Aaꞌnoaing: Siroong-eta siimpooromurira~ araka-antamuriiꞌnaang niiꞌ mutaanang-koo oꞌnorimaing booꞌaapenameng-koong uuꞌaaꞌkoo, niikaang peꞌnaaꞌ koong-antamurima tevung mooa-aapenavung-koo.” Teeꞌpuuꞌ Sakaraiaꞌke.

80 Eeꞌnoko damaꞌke tee tootoꞌ pankaꞌparara tanuaang purimparuꞌ, eeꞌnoko tee meeꞌboraꞌ sirakamaaꞌkoo otokoꞌ bera tee batei makotuuꞌ Isireeli-nupoong-koo karikaꞌkoo dutakanooꞌ tavoꞌkuuꞌnung.